İdrarın istemsiz kaçması hemen her zaman ciddi bir sorundur. İdrarın istem dışı ve SÜREKLİ kaçması ise apayrı bir sorundur. İdrar kaçırma kadınlarda aralıklarla ve özellikle öksürme, hapşırma ile ya da yetiştiremeden kaçırma şeklindedir. Oysa; vezikovajinal fistül olan bir hastada idrar sürekli kaçar veya akar. Özellikle de İDRAR VAJENDEN DILARI AKAR ve esas sorun budur.
Idrar kaçırma çoğunlukla 24 saat boyunca bulunur, idrarın kendiliğinden akması gece belki bir kaç saat süre durabilir ama çoğunlukla bu hastalarda ana şikayet İDRARIN SÜREKLİ KAÇMASIDIR.
KİMLERDE FİSTÜLDEN ŞÜPHELENİLMELİDİR?
- İdrarın ÖZELLİKLE VAJENDEN AKMASI ŞARTTIR. Normal idrar kanalından idrar kaçıyorsa fistülden söz edilemez.
- Sürekli idrar kaçıran kadın hasta
- Mesanede az sıvı olsa bile bunu tutamayan ve bu idrarın da vajenden aktığı hasta
- Gündüz ve gece sürekli idrar akması
- Önceden geçirilen Kadın-Doğum veya Jinekoloji ameliyatları
- Karın içi, Üroloji-Genel Cerrahi-Jinekoloji operasyonları
- Uzamış veya zor doğum sonrası, Sezaryen sonrası ilk 1-2 ayda idrarın vajenden akmaya başlaması
- Yakın zamanda radyoterapi görmüş olma
- Travma, işlem geçirmiş olma.
FİSTÜLDEKİ ŞİKAYETLER
Hastaların hemen hemen tek şikayeti sürekli idrar akması ya da kaçırmasıdır.
Çoğunlukla ağrı, sancı olmaz.
Kötü koku ve idrar temasına bağlı ciltte yara, pişik, hassasiyet olabilir.
NEREDEN NEREYE FİSTÜL OLABİLİR?
Yapılan ameliyatlara bağlı olarak kapalı olan iki yapı arasında delik oluşur ve sonuçta bu açıklıktan idrar sızıntısı gerçekleşir. Olası fistül yerleri:
Mesaneden – Vajene (Vezikovajinal Fistül)
Vajenden – idrar kanalına (Üretra) (Üretra-vajinal fistül)
Üreterlerden – Vajene (Üreterovajinal fistül)
Üreterlerden cilde: (Üreterokutanöz fistül)
Bağırsaklardan – mesaneye: (Entero-vezikal)
KİMLERDE FİSTÜL OLMAZ?
- İdrar kaçma durumu ve kaçan idrar vajenden gelmiyorsa
– Muayenede vajinal muayene ile boyar madde testi ile, İVP, TOMOGRAFİ veya MR ile fistül yoksa
- Sistoskopi, üreterorenoskopi ve/veya RGP ile fistül bulunmuyorsa
- Şüpheli ameliyat öyküsü, travma, radyoterapi yani özetle altta yatan bir neden olmadan durup dururken fistül olmaz.
- Fistül yeri tam belirlenemiyorsa sistoskopide ve boyar madde testi ile görüntüleme ile de saptanmıyorsa
FISTÜL BULUNMAZ.
FİSTÜL YOKSA İDRAR KAÇIRMANIN NEDENİ NE?
İdrar kaçırmanın fistül dışında da pek çok nedeni bulunur. Sürekli idrar kaçırma şikayeti olan hastalarda özellikle iyi bir anamnez, muayene ve detaylı görüntüleme yapılmalıdır.
Fistül yoksa idrar kaçırma:
- Öksürme hapşırmaya bağlı olan tip (tedavisi ameliyat)
- Yetiştiremeden kaçırmaya bağlı (tedavisi ilaç)
- Fonksiyonel kaçırma,
- Gece idrar kaçırma
- Giggle tipi kaçırma
- Karışık tipte kaçırmaya bağlı olabilir.
Tüm bu kaçırmalarda tedavi farklıdır ve fistül tedavisinden tamamen ayrı yapılır.