Sarkma nedir- nereden sarkma olur?

Kadınlarda organ sarkması vajen duvarında ve burada yer alan organları (mesane, rahim, idrar kanalı, arkada bağırsaklar) yerinde tutan kaslardaki ve bantlardaki zayıflamaya bağlı olarak oluşur.

Yaşa bağlı toplumdaki her iki kadından birinde az ya da çok sarkma durumu oluşur. Bu da %50 sağlıklı kadın bireyde sarkma olduğu anlamına gelir. Türkiye’de bu oran daha yüksek olabilir.

Mesane sarkması, rahim sarkması, idrar torbası düşüklüğü:
Pelvik yapılardaki sarkmalara çok çeşitli isimler verilmiştir. Mesane, rahim, bağırsak sarkmaları gibi yaygın halk arasındaki isimler dışında sarkana organa bağlı olarak sistosel, rektosel, uterin sarkma, kaf sarkması gibi tıbbi terimler de kullanılır.
En doğrusu sarkmaların nereden kaynaklandığına bakarak adlandırılmasıdır.
Organ sarkmaları 3 bölümde incelenir:

• Ön kısım sarkmaları: Mesane ve idrar kanalı
• Orta kısım: Rahim ve rahim ağzı (eğer rahim alınmışsa)
• Arka kısım: Bağırsak sarkmalarıdır.

Sarkma Niye oluşur?

• Yaş, çok doğum, zor doğum, vakum veya başka aletlerle yapılan doğumlar,
• Zorlama, ıkınma, aşırı kilo, obezite
• Sigara kullanımı, astım hastalığı
• Kas yapı bozuklukları
• Geçirilmiş rahim veya vajinal ameliyatlar
• Genetik faktörler en sık saptanan nedenlerdir.
• Menapoz
• Hormon eksikliği
• Travma, düşme, ameliyatlar
• Rahim ameliyaı geçirmiş olma

Sarkmadaki Şikayetler :

• Bir şeylerin düşüyor gibi olması hissi
• Otururken batma hissi
• İdrar kaçırma
• Dışardan ele gelen kitle
• İdrar tam boşaltamama
• Sarkmaya bağlı rahim ağzında yaralar
• Kanama
• Sık idrar yolu enfeksiyonu
• Uzun dönemde kronik sürtünmeye bağlı kanserleşme riski
• Kabızlık, tam boşaltamama
• Sırta, bele vuran baskı- ağrı
• İlişki sırasında acı, ağrı

Sarkma dereceleri:

1. Derece: Hafif sarkma- mesane ya da rahim gibi herhangi bir organın küçük bir bölümü sarkar. Vajen duvarında tam bir zayıflık yoktur. Bu tip sarkmalar çoğunlukla hiç bir zaman rahatsız etmez ve tedavi gerekmez.
2. Derece: Orta
 — Vajenin yarısında kadar sarkma vardır.
3. . Derece: Şiddetli — 
Sarkma vajen dışına doğru taşmıştır ve dışardan belli olur. Çoğu zaman ele gelen kitle şeklinde tariflenir.
4. Derece: Aşırı sarkma- tamamen dışarda: Tüm yapı sarkmıştır. Çoğu zaman içeri girmez.

Ne zaman tedavi edilmeli?

Organ sarkmaları yukarıda belirtilen ciddi şikayetler ve hastalıklara yol açabileceği için şikayeti oluşan hastanın ciddi sarkmalarda ameliyatla tedavi edilmesi ŞARTTIR.

• Bu hastalarda ilaç tedavisi bulunmaz.
• Ele gelen kitle, belirgin sarkma, sık idrar yolu enfeksiyonu geçirme, idrar tam boşaltamama sarkmanın tedavi edilmesini gerektirir.

Doğru bilinen yanlışlar!

Tüm sarkmalara halk arasında “idrar kesesi düştü” denilmektedir. Oysa idrar kesesi sarkması yani sistosel kadınların sadece %16’sında tek başına bulunur.
% 85 hastada idrar torbası sarkması ile beraber rahim ya da rahim ağzı sarkması da vardır.

Sarkmalarda nüks çok fazladır- ifadesi yanlıştır. Sarkma ameliyatı sonrası tekrarlama çok görülmez. Ehil ellerde yapılmazsa –nüks- artar.
Sarkmalar için bekleyerek iyileşme olmaz.
Sarkma tedavisinde ilerlemiş olgularda ameliyat dışında silikon tamponlar da kullanılabilir.
Yaşlılarda bu ameliyat yapılmaz- düşüncesi de tamamen yanlıştır.

En iyi tedavi nedir?

Sarkmanın yeri ve derecesine göre tedavi vajinal ameliyatla ya da karından yapılabilir.
Pelvik organ sarkmalarında bugün için en iyi tedavi Robotik cerrahidir. Robotla yapılan sarkma ameliyatlarında vajende veya ciltte kesi olmaz. Ağrı son derece az olup hastalar 1 gün sonra taburcu olur ve günlük işlerine dönerler.
Robotik cerrahide hasta anatomisi çok detaylı görülür ve bu şekilde sarkan organ doğru yere yeniden asılır. Ameliyat alanının direk görülmesi, büyütülmüş bir görüntü ile ameliyat yapılması doğru işlem yapılmasını ve hata payını en aza indirgemeyi sağlar.
En iyi tedavi en doğru hastaya uyan tedaviyi seçmektir.
Sarkma tedavisi deneyimli ürologlarca ve jinekologlarca yapılabilir. Ülkemizde hem sarkma alanında hem de robotik cerrahide deneyimli Ürolog sayısı son derece azdır.

Sarkma ameliyatı sonrası komplikasyonlar nelerdir?

Hemen her ameliyatta görülen sorunlardır. Kanama, enfeksiyon, anesteziye bağlı bazı sorunlar ve sarkmanın tekrar etmesidir. Ancak, robotik sarkma ameliyatında bu komplikasyonlar da çok düşüktür.
Robotik cerrahi uygulanan hastalarda en dramatik durum iyileşmenin hızıdır. Ameliyat kapalı olarak ve son teknoloji ile yapıldığı için hastalar çok hızlı şekilde toparlar.