İngiltere’de yapılan bir araştırmada yaklaşık 4 milyon kişinin diyabet hastası olduğu ve bunlardan 500 bininin hastalığından haberdar bile olmadığı bildirilmiştir.
Türkiye’de de bu durum benzerdir ve pek çok kişi insülin direnci olduğunu bilmez ve özellikle gizli şeker gibi halk arasında bilinen terimlerle şeker hastalığına yatkınlıklarını belirtirler.
Diyabet hastalığı geliştiğinde bu durum ömür boyu devam eder ve %90 olguda tip 2 diyabet yani sonradan gelişen diyabet bulunur.
Tip 1 diyabette ise; doğuştan insülin üreten pankreas hücreleri fonksiyon görmez.
Diyabet hastası olabileceğinize dair belirtiler:
- Çok susama ve aşırı su içme – Görme bulanıklığı
- Ciltte kaşıntı, genital bölgede kızarıklık, kaşıntı
- Mantar enfeksiyonu oluşumu – Yavaşlamış yara iyileşmesi
- Bulantı, kusma – Başdönmesi – Uyuşma
Diyabet hastasında idrar şikayetleri:
Kontrol edilmeyen diyabette, yüksek kan şekeri olan hastalarda kan şeker düzeyi 300 aştığında idrarda da şeker (+++) gözükebilir. Bu durum diyabetin kontrol altında olmadığını gösterir.
Diyabet kontrol altında olmayan hastalarda diyabetik sistopati denilen mesane şikayetleri ortaya çıkar. Özellikle orta yaş ya da yaşlanan hastalarda dişyabetin son dönem komplikasyonlarından biri de mesane sorunlarıdır.
Hastalardaki belirtiler: Hiç bir şikayet olmayabileceği gibi aşağıdaki durumlar da sıktır:
- Sık idrara çıkma başlangıç belirtilerinden en önemlisidir ve dikkate alınmalıdır.
- Yetiştiremeden kaçırma
- Azalmış idrar hissi
- İdrarı zor yapma
- İdrarın geldiğini hissetmeme
- İdrar tam boşaltamama, artık idrar kalması
- Taşma tipi kaçırma
- Gece idrar için uyanma
- Gündüz idrar sıklığında artış
- İdrarın hızında azalma
- Karın kaslarını kullanarak-ıkınarak işeme
- Sık enfeksiyon
- Kronik sistit
Diyabet genellikle ileri yaşta kendini gösterdiği için erkek hastalarda bu şikayetler prostat büyümesi, mesane enfeksiyonu, prostat iltihabı, prostat kanseri, nörolojik hastalıklar ve ilaçlara bağlı mesane bozuklukları ile karışabilir. İdrar şikayetleri olsun olmasın ayırıcı tanı ve doğru teşhis için Üroloji uzmanı görüşü alınmalıdır.
Normalde 300-400 ml mesane doluluğu olduğunda idrar yapabilen bir kişi diyabette hissetmediği için daha fazla idrar depolar ve zamanla mesane duyusal sinirleri hasarı ve hissizliğine bağlı idrar birikimi artar. Bazen hastalar 1-1.5 lt idrar olmasına rağmen hiç bir şey hissetmezler.
Yapılan bir çalışmada; diyabeti olan hastaların varsa mesane belirtileri:
- % 55 mesane aşırı aktivitesi (sık idrar gitme, ani idrar hissi, bazen yetişemeden kaçırma)
- % 23 azalmış kas kasılma gücü ( idrar yapmada zorlanma, yapamama)
- %10 mesane kas gücü kaybı ( mesane kasılmaması ve hiç idrar yapamama, idrar taşma şeklinde kaçabilir ya da hasta yaptığını zanneder ancak çoğu idrar içerde kalır)
- %11 belli- belirsiz semptomlar.
Tedavi yaklaşımları:
- Mesane sistopatisi yani disfonksiyonu tedavisinin doğru yapılabilmesi için başlangıçta ürodinami önerilir.
- Amaç; mesane kasılma bozukluğunu düzeltme, kasılma olmadığında mesaneyi boş tutarak böbrekleri korumaktır.
- Tedavide davranışsal önlemler, ilaç tedavileri ve cerrahi olmak üzere 3 farklı yaklaşımla hastalar tedavi edilir.
- Her hastada mesane farklı davranabileceği için tedavi de kişiselleştirilerek yapılır.